کامپیوتر :
.در زبان انگلیسی «کامپیوتر» به دستگاه خودکاری میگفتند که محاسبات ریاضی
را انجام میداد. بر پایهٔ «واژهنامه ریشهیابی Barnhart Concise» واژهٔ
کامپیوتر در سال ۱۶۴۶ به زبان انگلیسی وارد گردید که به معنی
«شخصی که محاسبه میکند» بودهاست و سپس از سال ۱۸۹۷ به ماشینهای محاسبه
مکانیکی گفته میشد. در هنگام جنگ جهانی دوم «کامپیوتر» به زنان نظامی انگلیسی
و آمریکایی که کارشان محاسبه مسیرهای شلیک توپهای بزرگ جنگی به وسیله ابزار
مشابهی بود، اشاره میکرد[نیازمند منبع].
البته در اوایل دهه ۵۰ میلادی هنوز اصطلاح ماشین حساب (computing machines)
برای معرفی این ماشینها بهکار میرفت. پس از آن عبارت کوتاهتر
کامپیوتر (computer) بهجای آن بهکار گرفته شد. ورود این ماشین به ایران
در اوائل دهه ۱۳۴۰ بود و در فارسی از آن زمان به آن «کامپیوتر» میگفتند. واژه
رایانه در دو دهه اخیر در فارسی رایج شده است.
برابر این واژه در زبانهای دیگر حتماً همان واژه زبان انگلیسی نیست. در زبان
فرانسوی واژه "ordinateur"، که معادل «سازمانده» یا «ماشین مرتبساز» میباشد
بهکار میرود. در اسپانیایی "ordenador" با معنایی مشابه استفاده میشود،
همچنین در دیگر کشورهای اسپانیایی زبان computadora بصورت انگلیسیمآبانهای
ادا میشود. در پرتغالی واژه computador بهکار میرود که از واژه computar
گرفته شده و به معنای «محاسبه کردن» میباشد. در ایتالیایی واژه "calcolatore"
که معنای ماشین حساب بکار میرود که بیشتر روی ویژگی حسابگری منطقی آن تاکید
دارد. در سوئدی رایانه "dator" خوانده میشود که از "data" (دادهها) برگرفته
شدهاست. به فنلاندی "tietokone" خوانده میشود که به معنی «ماشین اطلاعات»
میباشد. اما در زبان ایسلندی توصیف شاعرانهتری بکار میرود، «tölva» که
واژهایست مرکب و به معنای «زن پیشگوی شمارشگر» میباشد. در چینی رایانه «dian
nao» یا «مغز برقی» خوانده میشود. در انگلیسی واژهها و تعابیر گوناگونی
استفاده میشود، بهعنوان مثال دستگاه دادهپرداز («data processing
machine»).[نیازمند منبع] اما اکنون اکثر انسانها کامپیوتر را مهمترین نیاز
بشر میدانند. کامپیوتر در زبان فارسی به رایانه معروف است.
معنای واژهٔ فارسی رایانه
واژهٔ رایانه از مصدر رایانیدن ساخته شده که در فارسی میانه به شکلِ rāyēnīdan
و به معنای «سنجیدن، سبک و سنگین کردن، مقایسه کردن» یا «مرتّب کردن، نظم
بخشیدن و سامان دادن» بودهاست.[نیازمند منبع] این مصدر در زبان فارسی میانه یا
همان پهلوی کاربرد فراوانی داشته و مشتقهای زیادی نیز از آن گرفته شده بوده.
در زبان فارسی نو یا همان فارسی (دری) این فعل و مشتقهایش به کار
نرفتهاند.[نیازمند منبع] برایِ مصدر رایانیدن/ رایاندن در فرهنگ واژهً دهخدا
چنین آمده:
رایاندن
[ دَ ] (مص) رهنمائی نمودن به بیرون. هدایت کردن. (ناظم الاطباء). اما در مآخذ
دیگر دیده نشد.
و گویا تنها در فرهنگ ناظم الاطبا آمدهاست.
شکلِ فارسی میانهٔ این واژه rāyēnīdan بوده و اگر میخواسته به فارسی نو برسد
به شکل رایانیدن/ رایاندن درمیآمده. (بسنجید با واژهیِ فارسیِ میانهیِ
āgāhēnīdan که در فارسیِ نو آگاهانیدن/ آگاهاندن شدهاست).
این واژه از ریشهیِ فرضیِ ایرانیِ باستانِ –radz* است که به معنایِ «مرتّب
کردن» بوده. این ریشه بهصورتِ –rad به فارسیِ باستان رسیده و به شکلِ rāy در
فارسیِ میانه (پهلوی) بهکار رفته. از این ریشه ستاکهایِ حالِ و واژههایِ زیر
در فارسیِ میانه و نو بهکار رفتهاند:
-ā-rādz-a*یِ ایرانیِ باستان> -ā-rāy ِ فارسی میانه که در واژهیِ آرایشِ
فارسیِ نو دیده میشود.
-pati-rādz-a*یِ ایرانیِ باستان> -pē-rāy ِ فارسی میانه که در واژهیِ پیرایشِ
فارسیِ نو دیده میشود؛ و
-rādz-ta*یِ ایرانیِ باستان> rāst ِ فارسی میانه که در واژهیِ راستِ فارسیِ نو
دیده میشود.
این ریشهیِ ایرانی از ریشهیِ هندواروپاییِ -reĝ* به معنایِ «مرتّب کردن و نظم
دادن» آمدهاست. از این ریشه در
هندی rāj-a به معنیِ «هدایتکننده، شاه» (یعنی کسی که نظم میدهد)؛
لاتینی rect-us به معنیِ «راست، مستقیم»،
فرانسه di-rect به معنیِ «راست، مستقیم»،
آلمانی richt به معنیِ «راست، مستقیم کردن» و
انگلیسی right به معنیِ «راست، مستقیم، درست»
برجای ماندهاست.
در فارسیِ نو پسوندِ -ـه (= /e/ در فارسی رسمی ایران و /a/ در فارسی رسمی
افغانستان و تاجیکستان) را به ستاکِ حالِ فعلها میچسبانند تا نامِ ابزارِ آن
فعلها بهدست آید (البته با این فرمول مشتقهای دیگری نیز ساخته میشود، امّا
در اینجا تنها نامِ ابزار مدِّ نظر است)؛ برای نمونه از
مالـ- (یعنی ستاکِ حالِ مالیدن) + -ـه، ماله «ابزار مالیدنِ سیمان و گچِ خیس»
گیر- (یعنی ستاکِ حالِ گرفتن) + -ـه، گیره «ابزار گرفتن»
پوشـ- (یعنی ستاکِ حالِ پوشیدن) + -ـه، پوشه «ابزار پوشیدن» (خود را جایِ
کاغذهایی بگذارید که پوشه را میپوشند!)
رسانـ- (یعنی ستاکِ حالِ رساندن) + -ـه، رسانه «ابزار رساندنِ اطّلاعات و
برنامههایِ دیداری و شنیداری»
حاصل میگردد.
در فارسیِ نو پسوندِ -ـه (= e- یا همان a-) را به ستاکِ حالِ "رایانیدن" یعنی
رایانـ- چسباندهاند تا نامِ ابزارِ این فعل ساخته شود؛ یعنی "رایانه" به
معنایِ «ابزارِ نظم بخشیدن و سازماندهی (ِ دادهها)» است.
سازندگان این واژه به واژهیِ فرانسویِ این مفهوم، یعنی ordinateurتوجّه
داشتهاند که در فرانسه از مصدرِ ordre«ترتیب و نظم دادن و سازمان بخشیدن»
ساخته شده. به هرحال، معنادهیِ واژهیِ رایانه برایِ این دستگاه جامعتر و
رساتر از کامپیوتر است. یادآور میشود که computerبه معنایِ «حسابگر» یا
«مقایسهگر» است، حال آنکه کارِ این دستگاه براستی فراتر از "حساب کردن" است.
تاریخچه
در گذشته دستگاههای مختلف مکانیکی سادهای مثل خطکش محاسبه و چرتکه نیز
رایانه خوانده میشدند. در برخی موارد از آنها بهعنوان رایانه قیاسی نام برده
میشود. البته لازم به ذکر است که کاربرد واژهٔ رایانه آنالوگ در علوم مختلف
بیش از این است که به چرتکه و خطکش محاسبه محدود شود. به طور مثال در علوم
الکترونیک، مخابرات و کنترل روشی برای محاسبه مشتق و انتگرال توابع ریاضی و
معادلات دیفرانسیل توسط تقویت کنندههای عملیاتی، مقاومت، سلف و خازن متداول
است که به مجموعهٔ سیستم مداری Analog Computer گفته میشود . چرا که برخلاف
رایانههای رقمی، اعداد را نه بهصورت اعداد در پایه دو بلکه بهصورت کمیتهای
فیزیکی متناظر با آن اعداد نمایش میدهند. چیزی که امروزه از آن بهعنوان
«رایانه» یاد میشود در گذشته به عنوان «رایانه رقمی (دیجیتال)» یاد میشد تا
آنها را از انواع «رایانه آنالوگ» جدا سازند.
به تصریح دانشنامه انگلیسی ویکیپدیا، بدیعالزمان ابوالعز بن اسماعیل بن رزاز
جَزَری (درگذشتهٔ ۶۰۲ ق.) یکی از نخستین ماشینهای اتوماتا را که جد رایانههای
امروزین است، ساخته بودهاست. این مهندس مکانیک مسلمان از دیاربکر در شرق
آناتولی بودهاست. رایانه یکی از دو چیز برجستهای است که بشر در سدهٔ بیستم
اختراع کرد. دستگاهی که بلز پاسکال در سال ۱۶۴۲ ساخت اولین تلاش در راه ساخت
دستگاههای محاسب خودکار بود. پاسکال آن دستگاه را که پس از چرتکه دومیت ابزار
ساخت بشر بود، برای یاری رساندن به پدرش ساخت. پدر وی حسابدار دولتی بود و با
کمک این دستگاه میتوانست همه اعدادشش رقمی را با هم جمع و تفریق کند.
لایبنیتز ریاضیدان آلمانی نیز از نخستین کسانی بود که در راه ساختن یک دستگاه
خودکار محاسبه کوشش کرد. او در سال ۱۶۷۱ دستگاهی برای محاسبه ساخت که کامل شدن
آن تا ۱۹۶۴ به درازا کشید. همزمان در انگلستان ساموئل مورلند در سال ۱۶۷۳
دستگاهی ساخت که جمع و تفریق و ضرب میکرد.
در سدهٔ هجدهم میلادی هم تلاشهای فراوانی برای ساخت دستگاههای محاسب خودکار
انجام شد که بیشترشان نافرجام بود. سرانجام در سال ۱۸۷۵ میلادی استیفن بالدوین
نخستین دستگاه محاسب را که هر چهار عمل اصلی را انجام میداد، به نام خود ثبت
کرد.
از جمله تلاشهای نافرجامی که در این سده صورت گرفت، مربوط به چارلز ببیج
ریاضیدان انگلیسی است. وی در آغاز این سده در سال ۱۸۱۰ در اندیشهٔ ساخت
دستگاهی بود که بتواند بر روی اعداد بیست و شش رقمی محاسبه انجام دهد. او بیست
سال از عمرش را در راه ساخت آن صرف کرد اما در پایان آن را نیمهکاره رها کرد
تا ساخت دستگاهی دیگر که خود آن را دستگاه تحلیلی مینامید آغاز کند. او
میخواست دستگاهی برنامهپذیر بسازد که همه عملیاتی را که میخواستند دستگاه
برروی عددها انجام دهد، قبلا برنامهشان به دستگاه داده شده باشد. قرار بود
عددها و درخواست عملیات برروی آنها به یاری کارتهای سوراخدار وارد شوند.
بابیچ در سال ۱۸۷۱ مرد و ساخت این دستگاه هم به پایان نرسید.
کارهای بابیچ به فراموشی سپرده شد تا این که در سال ۱۹۴۳ و در بحبوحه جنگ جهانی
دوم دولت آمریکا طرحی سری برای ساخت دستگاهی را آغاز کرد که بتواند مکالمات
رمزنگاریشدهٔ آلمانیها را رمزبرداری کند. این مسئولیت را شرکت آیبیام و
دانشگاه هاروارد به عهده گرفتند که سرانجام به ساخت دستگاهی به نام ASCC در سال
۱۹۴۴ انجامید. این دستگاه پنج تنی که ۱۵ متر درازا و ۲٫۵ متر بلندی داشت،
میتوانست تا ۷۲ عدد ۲۴ رقمی را در خود نگاه دارد و با آنها کار کند. دستگاه
با نوارهای سوراخدار برنامهریزی میشد و همهٔ بخشهای آن مکانیکی یا
الکترومکانیکی بود
از زمان رایانههای اولیه که در سال ۱۹۴۱ ساخته شده بودند تا کنون فناوریهای
دیجیتالی رشد نمودهاست، معماری فون نوِیمن یک رایانه را به چهار بخش اصلی
توصیف میکند: واحد محاسبه و منطق (Arithmetic and Logic Unit یا ALU)، واحد
کنترل یا حافظه، و ابزارهای ورودی و خروجی (که جمعا I/O نامیده میشود). این
بخشها توسط اتصالات داخلی سیمی به نام گذرگاه (bus) با یکدیگر در پیوند هستند.
در این سامانه، حافظه بصورت متوالی شماره گذاری شده در خانهها است، هرکدام
محتوی بخش کوچکی از دادهها میباشند. دادهها ممکن است دستورالعملهایی باشند
که به رایانه میگویند که چه کاری را انجام دهد باشد. خانه ممکن است حاوی
اطلاعات مورد نیاز یک دستورالعمل باشد. اندازه هر خانه، وتعداد خانهها، در
رایانهٔ مختلف متفاوت است، همچنین فناوریهای بکاررفته برای اجرای حافظه نیز از
رایانهای به رایانه دیگر در تغییر است(از بازپخشکنندههای الکترومکانیکی تا
تیوپها و فنرهای پر شده از جیوه و یا ماتریسهای ثابت مغناطیسی و در آخر
ترانزیستورهای واقعی و مدار مجتمعها با میلیونها فیوز نیمه هادی یا
MOSFETهایی با عملکردی شبیه ظرفیت خازنی روی یک تراشه تنها).
واحد محاسبه و منطق یا ALU دستگاهی است که عملیات پایه مانند چهار عمل اصلی
حساب (جمع و تفریق و ضرب و تقسیم)، عملیات منطقی (و، یا، نقیض)، عملیات قیاسی
(برای مثال مقایسه دو بایت برای شرط برابری) و دستورات انتصابی برای مقدار دادن
به یک متغیر را انجام میدهد. این واحد جائیست که «کار واقعی» در آن صورت
میپذیرد.
البته CPUها به دو دسته کلی RISC و CISC تقسیم بندی میشوند. نوع اول
پردازشگرهای مبتنی بر اعمال ساده هستند و نوع دوم پردازشگرهای مبتنی بر اعمال
پیچیده میباشند. پردازشگرهای مبتنی بر اعمال پیچیده در واحد محاسبه و منطق خود
دارای اعمال و دستوراتی بسیار فراتر از چهار عمل اصلی یا منطقی میباشند. تنوع
دستورات این دسته از پردازندهها تا حدی است که توضیحات آنها خود میتواند یک
کتاب با قطر متوسط ایجاد کند. پردازندههای مبتنی بر اعمال ساده اعمال بسیار
کمی را پوشش میدهند و در حقیقت برای برنامهنویسی برای این پردازندهها بار
نسبتاً سنگینی بر دوش برنامهنویس است. این پردازندهها تنها حاوی ۴ عمل اصلی و
اعمال منطقی ریاضی و مقایسهای به علاوه چند دستور بیاهمیت دیگر میباشند.
هرچند ذکر این نکته ضروری است که دستورات پیچیده نیز از ترکیب تعدادی دستور
ساده تشکیل شدهاند و برای پیادهسازی این دستورات در معماریهای مختلف از
پیادهسازی سختافزاری(معماری CISC) و پیادهسازی نرمافزاری(معماری RISC)
استفاده میشود.
(قابل ذکر است پردازندههای اینتل از نوع پردازنده مبتنی بر اعمال پیچیده
میباشند.)
واحد کنترل همچنین این مطلب را که کدامین بایت از حافظه حاوی دستورالعمل فعلی
اجرا شوندهاست را تعقیب میکند، سپس به واحد محاسبه و منطق اعلام میکند که
کدام عمل اجرا و از حافظه دریافت شود و نتایج به بخش اختصاص داده شده از حافظه
ارسال گردد. بعد از یک بار عمل، واحد کنترل به دستورالعمل بعدی ارجاع میکند(که
معمولاً در خانه حافظه بعدی قرار دارد، مگر اینکه دستورالعمل جهش دستورالعمل
بعدی باشد که به رایانه اعلام میکند دستورالعمل بعدی در خانه دیگر قرار
گرفتهاست).
بخش ورودی/خروجی (I/O) این امکان را به رایانه میدهد تا اطلاعات را از جهان
بیرون تهیه و نتایج آنها را به همان جا برگرداند. محدوده فوق العاده وسیعی از
دستگاههای ورودی/خروجی وجود دارد، از خانواده آشنای صفحهکلیدها، نمایشگرها،
نَرمدیسک گرفته تا دستگاههای کمی غریب مانند رایابینها (webcams). (از سایر
ورودی/خروجیها میتوان موشواره mouse، قلم نوری، چاپگرها (printer)، اسکنرها،
انواع لوحهای فشرده(CD, DVD) را نام برد).
چیزی که تمامی دستگاههای عمومی در آن اشتراک دارند این است که آنها رمزکننده
اطلاعات از نوعی به نوع دیگر که بتواند مورد استفاده سیستمهای رایانه دیجیتالی
قرار گیرد، هستند. از سوی دیگر، دستگاههای خروجی آن اطلاعات به رمز شده را
رمزگشایی میکنند تا کاربران آنها را دریافت نمایند. از این رو یک سیستم
رایانه دیجیتالی یک نمونه از یک سامانه دادهپردازی میباشد.
هر رایانه تنها دارای یک مجموعه کم تعداد از دستورالعملهای ساده و تعریف شده
میباشد. از انواع پرکاربردشان میتوان به دستورالعمل «محتوای خانه ۱۲۳ را در
خانه ۴۵۶ کپی کن!»، «محتوای خانه ۶۶۶ را با محتوای خانه ۰۴۲ جمع کن، نتایج را
در خانه ۰۱۳ کن!»، «اگر محتوای خانه ۹۹۹ برابر با صفر است، به دستورالعمل واقع
در خانه ۳۴۵ رجوع کن!».
دستورالعملها در داخل رایانه بصورت اعداد مشخص شدهاند - مثلاً کد دستور العمل
(copy instruction) برابر ۰۰۱ میتواند باشد. مجموعه معین دستورالعملهای تعریف
شده که توسط یک رایانه ویژه پشتیبانی میشود را زبان ماشین مینامند. در
واقعیت، اشخاص معمولاً به زبان ماشین دستورالعمل نمینویسند بلکه بیشتر به نوعی
از انواع سطح بالای زبانهای برنامهنویسی، برنامهنویسی میکنند تا سپس توسط
برنامه ویژهای (تفسیرگرها (interpreters) یا همگردانها (compilers) به
دستورالعمل ویژه ماشین تبدیل گردد. برخی زبانهای برنامهنویسی از نوع بسیار
شبیه و نزدیک به زبان ماشین که اسمبلر (یک زبان سطح پایین) نامیده میشود،
استفاده میکنند؛ همچنین زبانهای سطح بالای دیگری نیز مانند پرولوگ نیز از یک
زبان انتزاعی و چکیده که با زبان ماشین تفاوت دارد بجای دستورالعملهای ویژه
ماشین استفاده میکنند.
در رایانههای معاصر واحد محاسبه و منطق را به همراه واحد کنترل در یک مدار
مجتمع که واحد پردازشی مرکزی (CPU) نامیده میشود، جمع نمودهاند. عموما، حافظه
رایانه روی یک مدار مجتمع کوچک نزدیک CPU قرار گرفته. اکثریت قاطع بخشهای
رایانه تشکیل شدهاند از سامانههای فرعی (به عنوان نمونه، منبع تغذیه رایانه)
و یا دستگاههای ورودی/خروجی.
برخی رایانههای بزرگتر چندین CPU و واحد کنترل دارند که بصورت همزمان با
یکدیگر درحال کارند. اینگونه رایانهها بیشتر برای کاربردهای پژوهشی و محاسبات
علمی بکار میروند.
کارایی رایانهها بنا به تئوری کاملاً درست است. رایانه دادهها و
دستورالعملها را از حافظهاش واکشی (fetch) میکند. دستورالعملها اجرا
میشوند، نتایج ذخیره میشوند، دستورالعمل بعدی واکشی میشود. این رویه تا
زمانی که رایانه خاموش شود ادامه پیدا میکند. واحد پردازنده مرکزی در
رایانههای شخصی امروزی مانند پردازندههای شرکت ای-ام-دی و شرکت اینتل از
معماری موسوم به خط لوله استفاده میشود و در زمانی که پردازنده در حال ذخیره
نتیجه یک دستور است مرحله اجرای دستور قبلی و مرحله واکشی دستور قبل از آن را
آغاز میکند. همچنین این رایانهها از سطوح مختلف حافظه نهانگاهی استفاده
میکنند که در زمان دسترسی به حافظه اصلی صرفهجویی کنند.
برنامه رایانهای فهرستهای بزرگی از دستورالعملها (احتمالاً به همراه
جدولهائی از داده) برای اجرا روی رایانه هستند. خیلی از رایانهها حاوی
میلیونها دستورالعمل هستند، و بسیاری از این دستورها به تکرار اجرا میشوند.
یک رایانه شخصی نوین نوعی (درسال ۲۰۰۳) میتواند در ثانیه میان ۲ تا ۳ میلیارد
دستورالعمل را پیاده نماید. رایانهها این مقدار محاسبه را صرف انجام
دستورالعملهای پیچیده نمیکنند. بیشتر میلیونها دستورالعمل ساده را که توسط
اشخاص باهوشی «برنامه نویسان» در کنار یکدیگر چیده شدهاند را اجرا میکنند.
برنامهنویسان خوب مجموعههایی از دستورالعملها را توسعه میدهند تا یکسری از
وظایف عمومی را انجام دهند(برای نمونه، رسم یک نقطه روی صفحه) و سپس آن مجموعه
دستورالعملها را برای دیگر برنامهنویسان در دسترس قرار میدهند. (اگر مایلید
«یک برنامهنویس خوب» باشید به این مطلب مراجعه نمایید.)
رایانههای امروزه، قادرند چندین برنامه را در آن واحد اجرا نمایند. از این
قابلیت به عنوان چندکارگی (multitasking) نام برده میشود. در واقع، CPU یک
رشته دستورالعملها را از یک برنامه اجرا میکند، سپس پس از یک مقطع ویژه زمانی
دستورالعملهایی از یک برنامه دیگر را اجرا میکند. این فاصله زمانی اکثرا
بهعنوان یک برش زمانی (time slice) نام برده میشود. این ویژگی که CPU زمان
اجرا را بین برنامهها تقسیم میکند، این توهم را بوجود میآورد که رایانه
همزمان مشغول اجرای چند برنامهاست. این شبیه به چگونگی نمایش فریمهای یک
فیلم است، که فریمها با سرعت بالا در حال حرکت هستند و به نظر میرسد که صفحه
ثابتی تصاویر را نمایش میدهد. سیستمعامل همان برنامهای است که این اشتراک
زمانی را بین برنامههای دیگر تعیین میکند.
کامپیوتر همیشه نیاز دارد تا برای بکار انداختنش حداقل یک برنامه روی آن در حال
اجرا باشد. تحت عملکردهای عادی این برنامه همان سیستمعامل یا OS که مخفف
واژههای Operating System است. سیستم یا سامانه عامل بر اساس پیشفرضها تصمیم
میگیرد که کدام برنامه برای انجام چه وظیفهای اجرا شود، چه زمان، از کدام
منابع (مثل حافظه، ورودی/خروجی و...) استفاده شود. همچنین سیستمعامل یک لایه
انتزاعی بین سختافزار و برنامههای دیگر که میخواهند از سختافزار استفاده
کنند، میباشد، که این امکان را به برنامه نویسان میدهد تا بدون اینکه جزئیات
ریز هر قطعه الکترونیکی از سختافزار را بدانند بتوانند برای آن قطعه
برنامهنویسی نمایند. در گذشته یک اصطلاح متداول بود که گفته میشد با تمام این
وجود کامپیوترها نمیتوانند برخی از مسائل را حل کنند که به این مسائل حل نشدنی
گفته میشود مانند مسائلی که در مسیر حلشان در حلقه بی نهایت میافتند. به همین
دلیل نیاز است که با کمک روشهای خاص بطور مثال به چند بخش تقسیم نمودن مساله یا
روشهای متداول دیگر از رخ دادن این خطا تا حد امکان جلوگیری نمود. از جمله
سیستم عامل های امروزی میتوان به مایروسافت ویندوز ، مکینتاش اپل و لینوکس و بی
اس دی اشاره کرد.
نخستین رایانههای رقمی، با قیمتهای زیاد و حجم بزرگشان، در اصل محاسبات علمی
را انجام میدادند، انیاک یک رایانهٔ قدیمی ایالات متحده اصولاً طراحی شده تا
محاسبات پرتابهای توپخانه و محاسبات مربوط به جدول چگالی نوترونی را انجام
دهد. (این محاسبات بین دسامبر ۱۹۴۱ تا ژانویه ۱۹۴۶ روی حجمی بالغ بر یک میلیون
کارت پانچ انجام پذیرفت! که این خود طراحی و سپس تصمیم نادرست بکارگرفته شده را
نشان میدهد) بسیاری از ابررایانههای امروزی صرفاً برای کارهای ویژهٔ محاسبات
جنگ افزار هستهای استفاده میگردد.
CSIR Mk I نیز که نخستین رایانه استرالیایی بود برای ارزیابی میزان بارندگی در
کوههای اسنوئی (Snowy)این کشور بکاررفت، این محاسبات در چارچوب یک پروژه عظیم
تولید برقابی انجام گرفت.
برخی رایانهها نیز برای انجام رمزگشایی بکارگرفته میشد، برای مثال Colossus
که در جریان جنگ جهانی دوم ساخته شد، جزو اولین کامپیوترهای برنامهپذیر
بود(البته ماشین تورینگ کامل نبود). هرچند رایانههای بعدی میتوانستند
برنامهریزی شوند تا شطرنج بازی کنند یا تصویر نمایش دهند و سایر کاربردها را
نشان دهد.
سیاستمداران و شرکتهای بزرگ نیز رایانههای اولیه را برای خودکارسازی بسیاری
از مجموعههای داده و پردازش کارهایی که قبلا توسط انسانها انجام میگرفت،
بکار بستند - برای مثال، نگهداری و بروزرسانی حسابها و داراییها. در موسسات
پژوهشی نیز دانشمندان رشتههای مختلف شروع به استفاده از رایانه برای مقاصدشان
نمودند.
کاهش پیوسته قیمتهای رایانه باعث شد تا سازمانهای کوچکتر نیز بتوانند آنها
را در اختیار بگیرند. بازرگانان، سازمانها، و سیاستمداران اغلب تعداد زیادی
از کامپیوترهای کوچک را برای تکمیل وظایفی که قبلا برای تکمیلشان نیاز به
رایانه بزرگ (mainframe) گران قیمت و بزرگ بود، به کار بگیرند. مجموعههایی از
رایانههای کوچکتر در یک محل اغلب بهعنوان خادم سرا[نیازمند منبع] (server
farm) نام برده میشود.
با اختراع ریزپردازندهها در دههٔ ۱۹۷۰ این امکان که بتوان رایانههایی بسیار
ارزان قیمت را تولید نمود بوجود آمد. رایانههای شخصی برای انجام وظایف بسیاری
محبوب گشتند، از جمله کتابداری، نوشتن و چاپ مستندات. محاسبات پیش بینیها و
کارهای تکراری ریاضی توسط صفحات گسترده (spreadsheet)، ارتباطات توسط پست
الکترونیک، و اینترنت. حضور گسترده رایانهها و سفارشی کردن آسانشان باعث شد تا
در امورات بسیار دیگری بکارگرفته شوند.
در همان زمان، رایانههای کوچک، که معمولاً با یک برنامه ثابت ارائه میشدند،
راهشان را بسوی کاربردهای دیگری باز مینمودند، کاربردهایی چون لوازم خانگی،
خودروها، هواپیماها، و ابزار صنعتی. این پردازشگرهای جاسازی شده کنترل رفتارهای
آن لوازم را سادهتر کردند، همچنین امکان انجام رفتارهای پیچیده را نیز فراهم
نمودند (برای نمونه، ترمزهای ضدقفل در خودروها). با شروع قرن بیست و یکم، اغلب
دستگاههای الکتریکی، اغلب حالتهای انتقال نیرو، اغلب خطوط تولید کارخانهها
توسط رایانهها کنترل میشوند. اکثر مهندسان پیش بینی میکنند که این روند
همچنان به پیش برود... یکی از کارهایی که میتوان بهوسیله رایانه انجام داد
برنامه گیرنده ماهوارهاست.
رایانههایی هم وجود دارند که تنها برای کاربردهای خاص طراحی میشوند. در ۲۰
سال گذشته، هرچند برخی ابزارهای خانگی که از نمونههای قابل ذکر آن میتوان
جعبههای بازیهای ویدئویی را که بعدها در دستگاههای دیگری از جمله تلفن
همراه، دوربینهای ضبط ویدئویی، و PDAها و دهها هزار وسیله خانگی، صنعتی،
خودروسازی و تمام ابزاری که در درون آنها مدارهایی که نیازهای ماشین تورینگ را
مهیا ساختهاند، گسترش یافت، را نام برد(اغلب این لوازم برنامههایی را در خود
دارند که بصورت ثابت روی ROM تراشههایی که برای تغییر نیاز به تعویض دارند،
نگاشته شدهاند). این رایانهها که در درون ابزارهای با کاربرد ویژه گنجانیده
شدهاند «ریزکنترلگرها» یا رایانههای توکار" (Embedded Computers) نامیده
میشوند. بنابراین تعریف این رایانهها بهعنوان ابزاری که با هدف پردازش
اطّلاعات طراحی گردیده محدودیتهایی دارد.بیشتر میتوان آنها را به ماشینهایی
تشبیه کرد که در یک مجموعه بزرگتر بهعنوان یک بخش حضور دارند مانند
دستگاههای تلفن،ماکروفرهاو یاهواپیما که این رایانهها بدون تغییر فیزیکی توسط
کاربر میتوانند برای مقاصد مختلفی بکارگرفته شوند.
اشخاصی که با انواع دیگری از رایانهها ناآشنا هستند از عبارت رایانه برای رجوع
به نوع خاصی که رایانه شخصی (PC) نامیده میشوند استفاده میکنند. رایانهای
است که از اجزای الکترونیکی میکرو (ریز)تشکیل شده که جزو کوچکترین و ارزان ترین
کامپیوترها محسوب میشود و کاربردهای خانگی و اداری دارد شرکت آیبیام رایانه
شخصی در سال ۱۹۸۱ میلادی به جهان معرفی کرد
اولین کامپیوتر IBM از برخی از ماشین حسابهای امروزی نیز ضعیف تر است ولی در
آن زمان شگفت انگیز بود.کامپیوتر شخصی سی سال پیش دارای حافظه ROM با ظرفیت 40K
و حافظه RAM با ظرفیت 64K بود البته کاربر میتوانست حافظه RAM را تا 256K
افزایش دهد. قیمت هر ماژول 64K حافظه نیز تنها ۴۹۵ دلار قیمت داشت! قیمت آن
کامپیوتر نیز ۳٬۰۰۵ دلار بود و IBM در آن زمان توانست ۶۷۱٬۵۳۷ دستگاه از آن را
بفروشد.
کلید واژه های قالب وبلاگ :
قالب وبلاگ میز کار,قالب میز کار,قالب میز اداری | قالب وبلاگ حرفه ای میز کار | قالب وبلاگ میز کار