میوه :
.در گیاهشناسی به نهنج وتخمدان رسیده یک گیاه گلدار، میوه میگویند.
میوهها خود معمولاً تخم گونه خود را نیز در دل دارند.
هنگامی که در آشپزی بحث از میوه بهعنوان غذا میشود، این واژه معمولاً فقط به
میوه گیاهانی گفته میشود که شیرین و گوشتدار هستند مانند آلو، سیب، پرتقال
و... درحالیکه گروه بسیار زیادی از سبزیجات معمولی، مغزها و غلات، میوه گیاهان
خود محسوب میشوند. میوههایی که معمولاً در آشپزی جزو میوهها به حساب
نمیآیند عبارتاند از کدوها(مثل کدو و کدو حلوایی)، ذرت، سیب زمینی و فلفل
سبز. اینها از نظر یک گیاه شناس میوه هستند اما عموماً در آشپزی جزو سبزیجات در
نظر گرفته میشوند. گاهی نیز میوههای مربوط به آشپزی، از نظر گیاهشناسی جزو
میوهها بشمار نمیآیند؛ مانند ریواس که در آن فقط برگ شیرین دمبرگ قابل خوردن
است. همچنین بعضی از ادویهها مانند فلفل شیرین و جوز هندی، میوه هستند.
گاهی اوقات اصطلاح «میوه کاذب» در مورد یک میوه مثل انجیر یا یک ساختار گیاهی
که شبیه میوهاست، اما از یک گل یا تعدادی گل حاصل نمیشود بکار میرود. بعضی
از بازدانگان از قبیل گیاه سرخدار دارای آریلهای گوشتدار شبیه میوه هستند و
تعدادی از ارسها، مخروطهای گوشتداری شبیه گیلاس دارند.
در بیشتر میوهها، گردهافشانی بخش مهمی از پرورش میوهاست و عدم دانش کافی در
مورد گرده سازها و گرده افشانها میتواند به تولید محصولات ضعیف یا نامرغوب
منجر شود. در تعداد کمی از گونهها فرآیندی به نام بکرمیوهدهی (parthenocarpy)
وجود دارد که درآن احتمال تولید میوه در غیاب گرده سازها / گرده افشانها وجود
دارد؛ اینگونه میوهها بدون دانه هستند.
در دورههای بسیار قدیمِ کره زمین گیاهان میوهدار وجود نداشتند. در جریان
تکامل گیاهان، برخی از گیاهان برای افزودن به شانس بقای نسل خود به مرور به دور
دانههای خود موادی خوشمزه و جذاب برای جانوران ترشح کردند تا از این طریق
جانوران را تشویق به خوردن دانهها و دفع آنها در نقاط دیگر بکنند. این امر به
گسترش جغرافیایی گیاه و بقای آن کمک زیادی میکند. مواد جذابی که بهدور
دانههای مختلف گیاهان ترشح شدند به مرور تشکیل انواع میوههای امروزی را
دادند.
بعد از باروری تخمک دراثر فرآیندی به نام «گرده افشانی»، تخمدان شروع به رشد
میکند. گلبرگها میافتند و تخمک درون دانه رشد میکند. سرانجام تخمدان
(دربیشتر موارد به همراه سایر قسمتهای گل) ساختاری را حول دانه یا دانهها
بوجود میآورد که میوه نامیده میشود. رشد میوه تا زمان بلوغ دانهها ادامه
مییابد. در برخی از میوههای چند دانهای، مقدار رشد گوشت میوه متناسب با
تعداد تخمکهای بارور شدهاست.
دیواره میوه که از دیواره تخمدان گل بوجود آمده پیرابر نامیده میشود. پیرابر
اغلب بصورت دو یا سه لایه مجزا به نامهای برون بر(لایه خارجی)، میان بر (لایه
میانی) و درون بر (لایه داخلی) جدایش یافتهاست. در بعضی از میوهها بویژه
میوههای یکپارچه که از یک تخمدان همبند حاصل شدهاند، سایر قسمتهای گل (از
قبیل آوند گل که شامل گلبرگها، کاسبرگها و پرچمها است) با تخمدان در آمیخته
شده و با آن رشد میکنند. اگر بخشهای دیگر گل که به آنها اشاره شد قسمت مهمی
در میوه باشند به آن میوه ثانوی میگویند. چون ممکن است سایر
قسمتهای گل در ساختار میوه موثر باشند لذا برای فهم چگونگی شکل گیری یک میوه
خاص، بررسی ساختار گل آن بسیار مهم است.
سیبها از نظر رشد و نمو و شکل بسیار متنوع هستند وهمین مسئله ایجاد یک نظام
طبقه بندی که دربرگیرنده تمامی میوههای شناخته باشد را مشکل میسازد. بعلاوه
به نظر میرسد که بسیاری از اصطلاحات در رابطه با دانهها و میوه به درستی بکار
نرفتهاست و این واقعیتی است که درک واژگان را مشکل ساخته نموده. دانهها،
تخمکهای رسیده هستند؛ میوهها، تخمدانها یا برچههای محتوی دانه هستند.این
توضیح را میتوان به این دو تعریف افزود که در واژهشناسی مربوط به علم
گیاهشناسی یک مغز نوعی میوهاست و واژه دیگری برای دانه نیست.
سه گروه کلی برای میوهها وجود دارد:
میوههای یکپارچه
میوههای فراهم
میوههای چند بخشی
میوههای یکپارچه میتوانند خشک یا گوشتداربوده و حاصل رشد یک تخمدان ساده یا
مرکب ولی با یک مادگی باشند. میوههای خشک ممکن است شکوفا(دارای دهانه برای
بیرون فرستادن دانهها) ویا ناشکوفا (فاقد دهانه برای خارج کرده دانهها)
باشند. انواع میوههای خشک و یکپارچه عبارتاند از (با مثال):
تخم برهه- (آلاله) پوشینه - جوز برزیل گندمه – گندم) شفت لیفدار- نارگیل
فولیکول – (شیر گیاه) بنشن – (نخود، لوبیا، بادام زمینی) بنشن تک دانهای
میوه مغزدار- گردو و فندق، راش، بلوط رخنده بر- هویج نیام
خورجینی گوشک
میوههایی که در آنها بخشی یا تمام پیرابر (دیواره میوه) هنگام بلوغ گوشتداراست
را میوههای گوشتدار یکپارچه مینامند. انواع میوههای یکپارچه گوشتدار
عبارتاند از (با مثال):
توت - گوجه فرنگی، آوکادو شفت - آلو، گیلاس، هلو، زیتون توت کاذب - میوههای
ثانوی موز، زغالاخته سیب گونه – میوههای ثانوی سیب، گلابی
میوه فراهم از یک گل با تعداد زیادی مادگی بوجود میآید. نمونه آن تمشک است که
میوههای یکپارچه اش را شفتک مینامند چون هر کدام از آنها شبیه یک شفت کوچکی
است که به نهنج متصل میباشد. در برخی از میوههای خاردار (از قبیل سیاه سته)
نهنج باریک و دراز بوده و بخشی از میوه رسیدهاست و سیاه سته را به میوهای
ثانوی – فراهمی تبدیل میکند. توت فرنگی هم میوهای ثانوی – فراهمی محسوب
میشود که تنها درآن، دانهها درون تخمهای برهنهای (یک تخمه) قرار دارند. در
تمامی این نمونهها، میوه از یک گل مجزا با تعداد زیادی مادگی بوجود میآیند.
در بعضی از گیاهان مانند noni، گلها بصورت منظم سرتاسر ساقه تولید میشوند و
امکان اینکه باهم نمونههایی از گل آوری، رویش میوه و رسیدن آن را ببینیم وجود
دارد.
میوه چند بخشی به میوهای گفته میشود که از یک خوشه گل بوجود آمده باشد (به
نام گل آذین). هر گل یک میوه تولید میکند اما آنها بصورت یک مجموعه بالغ
میشوند. مانندآناناس، انجیر خوراکی، توت، پرتقال اوسیج ودرخت نان.
مراحل گل آوری و رشد میوه در noni یا توت هندی (Morinda citrifolia) را
میتوانید بر روی شاخهای مجزا مشاهده کنید. ابتدا شکوفایی گلهای سفید به نام
سنبله بوجود میآید. بعد از باروری، هر گل به یک شفت تبدیل میگردد و هنگامیکه
شفتها رشد کردند بصورت یک میوه گوشتدار چند بخشی به نام میوهپیوسته در هم
ادغام میشوند.
میوهها سازههای گیاهی هستند که ظاهراً تغییراتشان به میزان زیادی با انتشار
دانههایشان (پراکندگی نامیده میشود) در ارتباط است.
بعضی میوهها دارای لایههای بیرونی هستند که با خوشهها یا خارگویهایی پوشیده
شده که مانع از خورده شدنشان توسط حیوانات شده ویا برای چسبیده به موی حیوانات
و استفاده از آنها بهعنوان عامل انتشار کاربرد دارند.
سایر میوهها دراز و پهن میشوند بنابراین شبیه بال هواپیما یا ملخ بالگرد
باریک میگردند. این همچنین یک سازوکار تکاملی برای افزایش دامنه انتشار به
حساب میآید.
کلید واژه های قالب وبلاگ :
قالب وبلاگ میوه,قالب میوه,قالب میوه | قالب وبلاگ میوه | قالب وبلاگ میوه